Το βιβλίο «Ξένο Χώμα» μπήκε πολύ δυναμικά στον αναγνωστικό χάρτη καθώς συνοδεύθηκε από διθυραμβικές κριτικές από κοινό και συγγραφείς. Φυσικά δε του έλειψε και η επίκριση από μερίδα κόσμου που κατηγόρησε τη συγγραφέα για πολιτισμική οικειοποίηση, μιας και η ίδια είναι λευκή και δεν έλκει τη καταγωγή της από το Μεξικό. Ωστόσο το «Ξένο Χώμα» είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο. Η πλοκή του είναι γρήγορη, τόσο που θυμίζει θρίλερ, και σε πάει σε έντονα συναισθηματικά μονοπάτια, κυρίως φόβου και ανησυχίας για τη τύχη των πρωταγωνιστών του, που φαντάζει τόσο μα τόσο εύθραυστη.
Ποιο θέμα διαπραγματεύεται το βιβλίο; Η Λυδία είναι παντρεμένη με το Σεμπάστιαν και μαζί έχουν αποκτήσει έναν οχτάχρονο γιο, το Λούκα. Διαμένουν στο Ακαπούλκο του Μεξικό, το οποίο έχει χάσει την αλλοτινή τουριστική του αίγλη, καθώς πλέον το λυμαίνονται ανεξέλεγκτα καρτέλ ναρκωτικών. Εκείνη διατηρεί βιβλιοπωλείο και εκείνος είναι μάχιμος δημοσιογράφος, που δεν κάνει εκπτώσεις στην αιχμηρή του πένα απέναντι στην κοινωνικοπολιτική κατάσταση που επικρατεί στο Μεξικό, εξαιτίας των καρτέλ και της διαφθοράς που το διαποτίζουν.
Σε ένα γενέθλιο πάρτι που λαμβάνει χώρα σε μιαν αυλή, παρευρισκόμενης της ευρύτερης οικογένειας τους, δέχονται ένοπλη επίθεση ως αντίποινα σε ένα αποκαλυπτικό άρθρο του Σεμπάστιαν. Είναι οι Χαρδινέρος, το καρτέλ που κερδίζει έδαφος στο Ακαπούλκο και προσπαθεί να εγκαθιδρύσει την κυριαρχία του. Στην επίθεση αυτή δολοφονούνται ο Σεμπάστιαν και άλλα δεκαπέντε μέλη της οικογένειας. Η Λυδία και ο Λούκας, που γλιτώνουν συμπτωματικά από αυτό το μακελειό, χρειάζεται να εγκαταλείψουν άμεσα όχι μόνο το Ακαπούλκο αλλά και το Μεξικό, καθώς τα καρτέλ έχουν διασυνδέσεις σε όλη την κοινωνική ιεραρχία και η ζωή τους βρίσκεται σε κίνδυνο. Οι δυο τους έχουν επικηρυχθεί και αναζητούνται.
Έτσι αρχίζει η τιτάνια προσπάθεια της Λυδίας και του Λούκα να περάσουν τα σύνορα του Μεξικό και να φτάσουν στην Αμερική προκειμένου να γλιτώσουν το θάνατο και να επανεκκινήσουν τη ζωή τους, ένα ταξίδι που απαιτεί να διασχίσουν 2000 χιλιόμετρα. Με ελάχιστα νομιμοποιητικά έγγραφα στη διάθεση τους και με κάποια χρήματα για να το καταφέρουν, ξεκινούν με τα πόδια και συνεχίζουν με το «Θηρίο», το εμπορικό τρένο που διασχίζει το Μεξικό και απαιτεί να σκαρφαλώνουν κάθε φορά στην οροφή του για να μετακινηθούν από το ένα μέρος στο άλλο. Στην πορεία συναντούν και άλλους Μεξικανούς πολίτες που προσπαθούν για το ίδιο ακριβώς πράγμα, κυνηγημένοι από διαφορετικά φαντάσματα. Με κάποιους από αυτούς θα συνενωθούν και θα προσπαθήσουν να φτάσουν μαζί στο τέλος αυτού του ταξιδιού.
Στο ταξίδι τους η δυσκολία δεν έγκειται μόνο στη διάσχιση των συνόρων. Έγκειται και στις διασυνδέσεις των καρτέλ που καραδοκούν να τους σκοτώσουν, στους διεφθαρμένους αστυνομικούς και πολιτοφύλακες που (εκ)βιάζουν και ζητούν ανταλλάγματα, σε μικροκακοποιούς και άλλους μετανάστες που εκμεταλλεύονται την όποια ευαλωτότητα για να βελτιώσουν τη θέση τους. Η βία έρχεται στο βιβλίο ξανά και ξανά, με άλλες μορφές, με άλλα μέσα, με άλλους θύτες κάθε φορά, παραμένει όμως παρούσα και εξαιρετικά οδυνηρή, τόσο για τους πρωταγωνιστές όσο και για το αναγνωστικό κοινό.
Λίγα λόγια για τους χαρακτήρες: Η Λυδία είναι μια γυναίκα, μια μητέρα, που καλείται να εξασφαλίσει στον εαυτό της και το γιο της την επιβίωση, που τόσο ξαφνικά και βίαια απειλείται πανταχόθεν. Δεν έχει χρόνο να βιώσει το σοκ και το πένθος που συνεπάγεται η απώλεια δεκαπέντε μελών της οικογένειας της (συμπεριλαμβανομένων του συζύγου, της μητέρας και των αδερφών της), παρά μόνο χρειάζεται να τρέξει χωρίς να κοιτάξει πίσω της. Η έγνοια της για το γιο της και η αφοσίωση που του δείχνει είναι συγκινητική. Ένα οχτάχρονο παιδί που ταυτόχρονα αποτελεί πηγή ψυχικής δύναμης αλλά και πηγή πρακτικής δυσκολίας στην ολοκλήρωση αυτού του ταξιδιού. Η Λυδία χρειάζεται να συνυπολογίσει τα πάντα, πόρους, αντοχές, απειλές, διαδρομές, ακόμη και τον ποιον συναναστρέφεται. Χωρίς εγγυήσεις, με τυφλά βήματα, και παραγνωρίζοντας τελείως το δικό της συναισθηματικό κομμάτι προσπαθεί μονάχα για αυτό που τα περισσότερα άτομα θεωρούν δεδομένο, την επιβίωση.
Ο Λούκα από την άλλη είναι ένα γλυκύτατο και οξυδερκές αγόρι που φέρει ταλέντο στη γεωγραφία και μεγάλη αδυναμία στον πατέρα του. Ούτε και εκείνος έχει το χρόνο να επεξεργαστεί τη μαζική δολοφονική επίθεση στην οικογένεια του, χρειάζεται να τρέξει μαζί με τη μητέρα του. Ωστόσο, τα οχτώ του χρόνια δε του επιτρέπουν να παραγκωνίσει τα συναισθήματα του με τον τρόπο που το κάνει η μητέρα του και έτσι αυτά αναδεικνύονται καθόλη τη διάρκεια του βιβλίου. Όμως διαθέτει μεγάλη συναισθηματική νοημοσύνη και ακόμα μεγαλύτερη πίστη στη μητέρα του. Ακολουθεί στο ταξίδι με όλες του τις δυνάμεις διατηρώντας συνάμα ψήγματα της παιδικότητας του.
Διαβάστε αυτό το βιβλίο εάν: θέλετε ένα ανάγνωσμα που αναδεικνύει με ευκρίνεια το τι σημαίνει να είναι κανείς παράνομος μετανάστης. Το μεταναστευτικό ζήτημα, και ιδιαίτερα αυτό της παράνομης μετανάστευσης, έχει αποτελέσει αιτία πολύ μεγάλης πόλωσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Το να υπάρχει ένα βιβλίο που καταδεικνύει τους λόγους που υπαγορεύουν αυτό το διακύβευμα αλλά και τα βιώματα που φέρουν οι άνθρωποι που εξαναγκάζονται σε αυτό είναι ευτύχημα.
Όμως το βιβλίο δε μιλά μόνο για απόγνωση, φόβο και αδυναμία. Εξυμνεί την ελπίδα, το ρίσκο, την προσπάθεια και το δίχτυ υποστήριξης που αυτόματα συνυφαίνεται ανάμεσα σε ανθρώπους που παλεύουν για μια καλύτερη μοίρα.
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα: H Jeanine Cummins έχει γράψει τα μυθιστορήματα The Outside Boy (2010) και The Crooked Branch (2013), καθώς και το αυτοβιογραφικό A Rip in Heaven: A Memoir of Murder and Its Aftermath (2004). Το Ξένο χώμα έχει ήδη μεταφραστεί σε 34 γλώσσες (Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου Δώμα).
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΥ
Συγγραφέας: Τζανίν Κάμμινς
Μετάφραση: Ρηγούλα Γεωργιάδου
Εκδόσεις: Δώμα
Έτος έκδοσης: 2022
Αριθμός σελίδων: 496
