Τι είναι «σπίτι» και τι είναι «αγάπη»; Πόσα ξεκινούν από εκεί και μας ακολουθούν για μια ζωή ολόκληρη; Πολύ συχνά η συζήτηση γυρνά γύρω από αυτές τις κομβικές έννοιες όταν, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, η ειδησεογραφία είναι γεμάτη με περιστατικά βίας που αφορούν παιδιά.

Η βία φαίνεται να ασκείται σε παιδιά ή να ασκείται από παιδιά, σε κάθε περίπτωση όμως όταν οι λέξεις παιδιά και βία συνυπάρχουν στην ίδια πρόταση αποτελούν ένα εξαιρετικά ανησυχητικό σημάδι.

Η βία μαθαίνεται σε παιδιά που εκτίθενται από νωρίς σε αυτή και εσωτερικεύεται επίσης για τον ίδιο λόγο. Η βία κανονικοποιείται και μπαίνει στη ζωή των παιδιών ως συνθήκη αναμενόμενη, ως αποδεκτό γεγονός, ως τρόπος συσχέτισης με τους άλλους. Και έτσι η βία – με το να την δέχονται ή να την ασκούν- καταλήγει να είναι μέρος της εικόνας που τα παιδιά έχουν για τον κόσμο.

Για αυτό σήμερα συζητάμε για αυτά τα δυο βιβλία που μιλούν για δυο έννοιες θεμελιώδης, πάνω στις οποίες οικοδομείται ο τρόπος με τον οποία τα παιδιά βλέπουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Τα βιβλία αυτά είναι το «Σπίτι είναι…» της Σεβαστής Χατζησαββίδου (Εικονογράφηση Έφη Κοκκινάκη) και το «Όταν μ’ αγαπάς» της Ελβίρας Σάστρε (Εικονογράφηση Grillo en Casa , Μετάφραση Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη ) αμφότερα από τον εκδοτικό οίκο Σιελ, που έχει δώσει δυνατά δείγματα γραφής σε σχέση με την ευαισθησία που τον χαρακτηρίζει.

Ποιο θέμα διαπραγματεύονται τα βιβλία; Το βιβλίο της Σεβαστής Χατζησαββίδου «Σπίτι είναι…» μιλά για όλα αυτά που προσδίδουν σε ένα σπίτι την ασφαλή αίσθηση του «σπιτικού». Το βιβλίο είναι γραμμένο με μια σειρά από δηλώσεις που ξεκινούν με τη φράση «Σπίτι είναι…» και με λίγα λόγια φωτίζουν εξαιρετικά το πώς είναι ένα σπίτι που αντέχει και μπορεί να χωρέσει όλα τα μέλη του.

Οι εικόνες που περιγράφονται – και αποτυπώνονται- είναι άλλοτε οικείες και κλασσικές και άλλοτε αφηρημένες και εναλλακτικές, καταφέρνοντας με αυτόν τον τρόπο να περιγράψουν όλο το δυνητικό εύρος μιας οικογενειακής εμπειρίας χωρίς να την περιορίζουν στη συνηθισμένη παραδοσιακή μορφή της, ιδιαιτέρως όπως την έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα.

Αυτό το βιβλίο είναι εξαιρετικά  τρυφερό και για αυτό  λειτουργεί αφυπνιστικά. Δε φέρει ίχνος διδακτισμού αλλά μέσα στην απλότητα και την αίσθηση ασφάλειας που προσδίδει σε κάνει να αναρωτιέσαι τι δικαιούνται τα παιδιά και τι οφείλουν να προσφέρουν οι γονείς σε αυτά για να τα κάνουν πραγματικά να νιώθουν «σπίτι» τους;

Το βιβλίο της Ελβίρα Σάστρε «Όταν μ’αγαπας» είναι ένα βιβλίο που απεικονίζει και μιλά για την αγάπη ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα, όμως με τον τρόπο που είναι γραμμένο είναι σχεδόν αδύνατο να διακρίνει κανείς ανάμεσα σε ποια όντα γεννάται και εκφράζεται αυτή η αγάπη. Η αγάπη περιγράφεται ως πηγή ασφάλειας, ελευθερίας, σεβασμού, ως ζωτικός χώρος ύπαρξης, με αποτέλεσμα η ταύτιση και η γενίκευση να συμβαίνει ακαριαία για τον αναγνώστη/τρια απέναντι σε όλα τα αντικείμενα της αγάπης του/της.

Στην αρχή το βιβλίο μιλά για το πώς νιώθει το άτομο όταν το αγαπούν πραγματικά, ενώ στη συνέχεια μιλά για το πώς νιώθει και συμπεριφέρεται εκείνο όταν αποκτά την ικανότητα να αγαπά πραγματικά, ακριβώς επειδή αγαπήθηκε κατ΄αυτόν τον τρόπο.

Το βιβλίο αποτελεί έναν ύμνο στη δύναμη της αγάπης, η οποία όταν δίνεται χωρίς όρους και περιορισμούς λειτουργεί απελευθερωτικά για το άτομο, το οποίο με τη σειρά του κατακτά και κληροδοτεί αυτή τη δύναμη στους άλλους.

Διαβάστε αυτά τα βιβλία με τα παιδία σας εάν: θέλετε να ανοίξετε τη συζήτηση σχετικά με τις έννοιες «σπίτι» και «αγάπη». Και τα δυο βιβλία θα μπορούσαν να γίνουν χρήσιμα εργαλεία προς επεξεργασία και διερεύνηση στα χέρια γονιών και εκπαιδευτικών, ενώ η τρυφερότητα και η απλότητα που αποπνέουν ενισχύουν την αναγνωστική απόλαυση.

Και μη παραξενευτείτε αν κάποιο από αυτά δημιουργήσει και εσάς συγκίνηση ή αναδείξει ανησυχίες και ελλείψεις σας, μιας και όλοι μας κουβαλάμε πολλά κομμάτια της παιδικής μας ηλικίας, άλλοτε με ανακούφιση και άλλοτε με προβληματισμό.

Ενδεικτικές ερωτήσεις προς διερεύνηση του οικογενειακού βιώματος:

Τι από αυτά που διαβάσαμε σου θύμισε το σπίτι μας/σου;

Τι θα ήθελες να είχαμε/είχατε περισσότερο/λιγότερο στο δικό μας/σας σπίτι;

Τι είναι για σένα σπίτι;

Πώς καταλαβαίνεις πως σ’αγαπώ/κάποιος σ’αγαπά;

Πώς εκφράζεις την αγάπη σου σε άλλα πρόσωπα;

Τι δεν είναι για εσένα αγάπη;

Αποσπάσματα:

«Σπίτι είναι …η Ζία, η Αθηνά, ο Χάρης, η Δάφνη, ο Σεζάντ, να παίζουμε μαζί…

 Σπίτι είναι να μη νιώθεις μόνος»

«Όταν μ’αγαπάς, νιώθω ασφαλής. […]

Όταν μ’αγαπάς, νιώθω πως μπορώ να είμαι εγώ,

χωρίς μασκαρέματα ούτε άλλα ονόματα: εγώ»

Λίγα λόγια για τις συγγραφείς: Η Σεβαστή Χατζησαββίδου γεννήθηκε έναν Αύγουστο σε μια πόλη με πολλά νερά, ψηλά βουνά και όμορφα δάση, τη Δράμα. Αγαπούσε πάντα τις λέξεις και από μικρή σκάρωνε ιστορίες και έψαχνε ήρωες στα πιο απίθανα μέρη. Από τις βουνοκορφές και τα σύννεφα ως τις σκιές και τα μωσαϊκά στο πάτωμα. Η ζωή, οι σπουδές αλλά και η εργασία της, την οδήγησαν σε ταξίδια σε διαφορετικούς τόπους. Αποφοίτησε από το παιδαγωγικό τμήμα Νηπιαγωγών της Ρόδου, διορίστηκε και έζησε στη Μυτιλήνη. Έκανε το πρώτο της μεταπτυχιακό (Κοινωνικο – Πολιτισμική Εμψύχωση) στην Αλεξανδρούπολη και το δεύτερο (Γλώσσα και Γραμματισμός στην πρώιμη παιδική ηλικία) στο Ρέθυμνο. […] Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται ως νηπιαγωγός και εικαστικός στην Αθήνα.  (Με πληροφορίες από το οπισθόφυλλο του βιβλίου «Σπίτι είναι…»Elvira Sastre Sanz (born 1992) is a Spanish writer, poet, philologist, and literary translator. In 2013, Sastre began her career as a writer with the publication of her work Cuarenta y tres maneras de soltarse el pelo, edited by Lapsus Calami publishers, with preface by Benjamín Prado, who introduced Sastre into Spanish contemporary poetry. In May 2014, Valparaiso Edicones publishers, based in Spain and Latin America, proposed that she publish her second book of poems.[3] Before that, she had participated in an artistic and literary project called “Tú la Acuarela / Yo la lírica”, that combines Sastre’s poems with watercolours of illustrator Adriana Moragues. In 2016, Sastre published a poem selection in the book Ya nadie baila, with preface by Fernando Valverde. Sastre combines her writing career with her work as professional translator. Amongst her translations are Los hijos de Bob Dylan, written by North American author Gordon E. McNeer and the lyrics in English of the La deriva album, by Spanish musical group Vetusta Morla.Sastre’s poetics degree has allowed her to take part in some important festivals and literary events, mainly in Latin America, as well as to give conferences in certain American universities. (Με πληροφορίες από την Wikipedia)

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ

«Σπίτι είναι»

Συγγραφέας: Σεβαστή Χατζησαββίδου

Εικονογράφος: Έφη Κοκκινάκη

Εκδόσεις: Σιελ

Έτος έκδοσης:2022

Αριθμός σελίδων:36

«Όταν μ’ αγαπάς»

Συγγραφέας: Σάστρε Ελβίρα

Εικονογράφος: Grillo en Casa

Εκδόσεις: Σιελ

Μετάφραση: Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη

Έτος έκδοσης:2022

Αριθμός σελίδων: 40